Kırılma bir dalganın hızının değişmesi dolayısıyla yön değiştirmesidir.İki değişik özellikli madde ortamını ayıran bir yüzey yada iki değişik özellikli bölgeden geçişlerde kırılma görülür.Bölgelerin değişikliği tamamen başka malzemeler olmasından olduğu gibi aynı malzemenin sıcaklık,yoğunluk ve hatta değişik mekanik gerilimli bölge olmasından bile kaynaklanabilir.Bu özelliklerle bağlantılı olarak her ortamın bir kırılma indeksi vardır.Bunu kabul ettiğimizde ' ışık eğik olarak değişik kırılma indeksli maddeye girdiği zaman kırılır' diyebiliriz.
Kırılma Kanunları
1. Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı düzlemdedir.
2. Gelme açısının sinüsünün, kırılma açısının sinüsüne oranı her zaman sabittir. Bu sabit, ikinci ortamın birinci ortama göre kırılma indisine eşittir. Şekildeki açılara göre,
şeklinde ifade edilir. Bu bağıntıya Snell bağıntısı denir. Bağıntıdaki sabit değere ışığın havadan saydam maddeye girişte kırılma indisi veya sadece ortamın kırılma indisi denir. Kırılma indisi saydam maddelerin ayırt edici bir özelliğidir.
Burada kırılma indisi bağıl kırılma indisi ve mutlak kırılma indisi olmak üzere ikiye ayrılır.
Aşşağıdaki sitede güzel bir simulator var
Aslında merceklerde ışığın kırılması nedeniyle ışığı toplar yada dağıtır.
Snell Kanunu:
Snell kanunu ; ışığın ortam değiştirirken ki geliş gidiş açılarını yani kırılma miktarlarını hesaplamamıza yardımcı olur.Snell Kanunu :'Işığın geçtiği bir çift ortam içinde geliş açısının sinüsü ile kırılma açısının sinüsünün oranları sabittirler ve ortamların kırılma indekslerinin oranına eşittir' der.
Burada ilginç nokta ise bu kırılma indekslerinin aynı zamanda ışık hızıyla da alakalı olmasıdır.Daha kesin bir şekilde ifadeyle: bir malzemenin kırılma indeksi ışığın boşluktaki hızının malzeme içindeki hızına oranına eşittir.
Burada n1 ışığın kırılma indeksi C ışığın boşluktaki hızıdır V ise ışığın ortamdaki hızıdır
Kırılma Kanunları
1. Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı düzlemdedir.
2. Gelme açısının sinüsünün, kırılma açısının sinüsüne oranı her zaman sabittir. Bu sabit, ikinci ortamın birinci ortama göre kırılma indisine eşittir. Şekildeki açılara göre,
şeklinde ifade edilir. Bu bağıntıya Snell bağıntısı denir. Bağıntıdaki sabit değere ışığın havadan saydam maddeye girişte kırılma indisi veya sadece ortamın kırılma indisi denir. Kırılma indisi saydam maddelerin ayırt edici bir özelliğidir.
Burada kırılma indisi bağıl kırılma indisi ve mutlak kırılma indisi olmak üzere ikiye ayrılır.
Bazı saydam malzemelerin kırılma indeksleri:
Malzeme |
Kırılma İndeksi
|
Maddedeki Işık hızı
(x 1,000,000 m/s) |
20 derecelik geliş açısıyla
gelen ışığın kırılma açısı
|
Hava
|
1.00
|
300
|
20
|
Su
|
1.33
|
226
|
14.9
|
Cam
|
1.5
|
200
|
13.2
|
Elmas
|
2.4
|
125
|
8.2
|
Işık kırılırken her dalga boyunun kırılması farklıdır. Bir prizmadan geçtiğinde ise bu belirginleşir ve tüm dalga boylarındaki ışıkları barındıran beyaz ışık ayrışır ve renk spektrumu oluşur.
Aşşağıdaki sitede güzel bir simulator var
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder