absorbsiyonlu soğutma

Absorbsiyonlu  soğutma (amonyaklı)

Bizde  güneş enerjisinden  sadece tezek kurutmada yararlandığı yıllarda ; adamlar  absorbsiyonlu sistemle  güneş enerjisiyle soğutma yaparlar. Ateşle buz bir arada olur mu ?Olur bu sistemle bal gibi de olur.

Bir sürü yolu var . Bunlardan biri de aşağıdaki verdiğim şemada  görülen Elektrolux sistemi.Ama prensip  aynıdır.(patenti 1930 lu yıllarda alınmıştır)

Sistemin çalışma şeması
Ammonia Vapor; amonyak buharı
Hydrogen: Hidrojen
Water:Su
Dissolved ammonia:Suda çözülmüş amonyak
Evaporator:Buharlaştırıcı
Absorber:Absorbe edici 
Condenser:Kondenser(sıvılaştırıcı)
Separator:Ayrıştırıcı
Generator: Jeneratör


Bu sistem genelde günlük uygulamalarda kullanılmak içindir.Bu sistemde amonyak soğutucu  ,su abzorbe edici  ve  H2  de inertgaz  olarak kullanılır.H2  sistemin düşük  basınçlı kısmında(absorber-evaporator) dolgu olarak kullanılır ve sistemde dolaşmaz.Amonyak ve su ise çevrim halindedirler .Sistemin yüksek basınç tarafında(generator-seperator)  sadece amonyak ve su bulunur.

Burada çevrimi anlatmaya jeneratör  diye adlandırılan kısımdan başlayabiliriz.Burada yoğun bir su amonyak çözeltisi bulunmaktadır. Bu çözeltiyi oluşturan  su ve amonyağın ayrıştırılması gerekmektedir işte bunun için ısı gerekmektedir. Isı kaynağı  termal enerji,güneş enerjisi ve hatta egzoz gazları olabilmektedir.
Herneyse jeneratörde ısıtılan çözeltiden kaynama sıcaklığı  düşük olan  amonyak  buharlaşır  ve berebarinde birmiktar da suyu taşıyarak seperatöre gelir burada suyun tamamını yoğuşmadan dolayı bırakırken amonyak buhar halinde  kondensere ulaşır  .(seperatördeki su geriye döner ve çözeltiye karışır )
Kondenserde hava veya su  soğutmasıyla amonyak yoğuşur ve sıvı halinde buharlaştırıcıya dökülür  . Burada   buharlaşıp hidrojenle karışırken  çevreden ısı alır yani evaporatörü soğutur  eksi değerlere getirir.
Kendisi  gaz halinde olan amonyak   hidrojenden ağır olduğundan aşağı çöker  absorberde bulunan su tarafından   emilmeye yani abzorbe edilmeye başlar ve çevrimin başlangıcı olan jeneratöre gider.Çevrim bu şekilde tekrarlanır ve soğutma elde edilmiş olur.

Elektrolux sisteminin başka şeması ve canlı görünümü

 Elektrolux soğutucunun başka bir şeması

Elektrolüx soğutucunun arabalar için olan modeli(ısı kaynağı elektrik)



*Amonyak zehirli bir gazdır tenefüs edilmemelidir. Çalışıldığı yerlerde kazara sızma anında hemen seyreltmek için su bulundurulmalıdır.